İç Mimarlık Mesleği Hakkında Merak Edilenler

İç mimarlık günümüzde ön planda olan meslek gruplarından bir tanesidir. Bir çok kişi bu mesleğin eğitim ve iş hayatı sürecini merak ediyor. Bu süreçlerde sizleri bekleyen zorluklar,

dikkat etmeniz gereken konular , kendinizi geliştirmeniz gereken alanlar gibi bir çok konuda bilgi sahibi olmanız kendinizi en iyi şekilde tanıyıp sizin için en doğru alana yönelmeniz sizler için eğitim ve iş hayatı süreçlerinde hedeflerinize daha doğru ve net şekilde ulaşmanızı sağlayacaktır. Peki sizleri ne gibi süreçler bekliyor , kendiniz için en doğrusunu nasıl seçebilirsiniz ? Bu soruların cevaplarını sizlere en doğru şekilde aktarmak için kendi tecrübelerimi ve edindiğim bilgilerimi sizlerle paylaşacağım.

İç mimarlık okumak , iç mimar mesleki ünvana sahip olabilmek, meslek hayatında başarıya ulaşabilmek kişisel özveri ve ayrıcalık isteyen dönemlerdir. Bir çok öğrenci bölüme başladığında kısa bir süre sonra bölümünü değiştirmek istiyor veya öğrencilik süreçlerinde dersler ağır geldiğinden dışarıdan projelerini yaptırıyor veya yine bir çok kişi eğitim hayatı bittikten sonra toz pembe bir iş sürecinin onu beklemediğini fark ettiğinde verdiği emekleri sorgulayıp büyük bir hayal kırıklığı ile bu süreci atlatmaya çalışıyor. İşte sizlerin de bu tarz sorunlar ile karşılaşmamak için en baştan doğru adımları atmanız , kendinizi çok iyi tanımanız ve ne istediğiniz konusunda net olmanız gerekir. Unutmamalısınız ki hayatta en önemli şey zaman ve zamanın geri dönüşü yok bu yüzden en doğru zamanda en doğru adımları attığınızda bütün bu zorlukları aşacaksınızdır ki bu hayatın her döneminde geçerli olan bir şeydir.

İç mimarlık bölümü eğitim süreci ve mesleki hayatı hakkında bilmeniz gerekenleri ,günümüzde bu mesleğin şartlarını ve bu alan için kendinizi daha iyi tanımanız, değerlendirebilmeniz ve en doğru kararları verebilmeniz için konu başlıkları altında açıklamalara devam edeceğim.

Konu Başlıkları:

1- İç mimarlık nedir , iç mimar ne yapar ?

İç mimarlık mevcut mekanlar , yapılar ve binaların biçimlendirilip yeniden kullanımı ve düzenlenmesi ilkesiyle sınırlıdır. Bu disiplin mimarlık ve iç mekan tasarımı arasındaki bağı kurar ; karmaşık , yapısal , çevresel , ergonomi , havalandırma , aydınlatma , servis sorunları gibi mekan konforu ve işlevselliğini arttıracak konuları ele alarak inceler. Müzeler ve galeriler gibi kamusal yapılardan ofis ve ticaret yapılarına ve konutlara dek farklı tipte projelerle ilgilenir ve mekanların kullanıcıları doğrultusunda en uygun işlevsel tasarımı ,yapısal ve estetik ölçütlere göre uygulayan meslek dalıdır.

İç mimar; mevcut yapıya kullanılabilen , yeni , özgün ve gereken uygun maliyeti sağlayabilecek tasarımlar yaparak mekanların ruhuna dokunur. İç mimar bir mekanı tasarlarken diğer tasarımcılarla arasındaki en büyük fark iç mimarın mevcut bir yapı içerisinde çalışmasıdır ve iç mimar bu yapının süre giden varlığını hep aklında tutmak zorunda olup buna göre mekanı kullanıcıların isteklerini karşılayacak ve aynı zamanda yaratıcı , estetik ve özgün bir tasarım ortaya koymalıdır. Mevcut yapının bu durumu zaman zaman kısıtlayıcı bir faktör olmakla birlikte tasarımın yaklaşımını belirleyen özgürleştirici ve değerli bir araç olarak kullanılarak avantaja dönüştürülebilir.

2- Nasıl iç mimar olabilirsiniz ?

İç mimar olabilmek için öncelikle özel veya devlet üniversitelerinin birinde 4 yıllık lisans eğitimini tamamlamanız gerekmektedir. Eğer ki bu bölümü ingilizce okumayı tercih ederseniz

hazırlık eğitimi ile birlikte mesleki eğitim süreciniz 5 yıl sürecektir. Bölümü okurken Çift Anadal / Yandal yapabilir lisans eğitiminiz sonrasında gerekli sınavlara girerek yüksek lisans ve doktora eğitimlerini tamamlayabilir ''yüksek iç mimar '' olabilirsiniz.

3- İç mimarlık eğitim sürecinde sizleri neler bekliyor ?

İç mimarlık eğitim süreci üniversiteden üniversiteye göre değişmektedir fakat temel olarak aynı amaç doğrultusunda sizlere eğitim verirler. Dersler en eski mimarlık tarihinden tutun da bilgi teknolojilerinin kullanımı , geçmiş dönem , günümüz ve geleceğin mimarisine kadar her türlü konuyu ele alan derslerdir. Derslerin bir kısmı üniversitelerin bölüm için ayrılmış özel atölyelerin de uygulamalı olarak görülür bir kısmı bilgisayar laboratuvarlarında uygulamalı olarak görülür bir kısmı da yüz yüze sınıflarda görülür.

Uygulamalı dersler öğrenciler arasında genel olarak proje dersleri olarak adlandırılır ve her dönem farklı proje dersleriniz olacaktır. Proje dersleri bu bölümün en önemli dersleridir. Bu dersler çok kapsamlı olup sürekli çalışma , sürekli yeni bir fikir , hayal gücü , estetik , fiziksel ve zihinsel çalışma özverisi , farklı bakış açıları isteyen derslerdir . Yeri geldiğinde el çizimleri yapacağınız , maket yapacağınız , mobilya tasarlayacağınız , bir konut , ofis , kültür merkezi , otel , restoran , mağaza gibi mekanları her türlü açıdan inceleyerek tasarlayıp uygulanabilecek seviyeye getirip jüriye sunacağınız daha sonrasında gerek stajınızı yapmak istediğiniz yere gerek okulunuz bittiğinde işe girebilmek için referans olarak işvereninize yaptığınız bu projeleri portfolyo olarak sunmanız gerekecek.

Eğitim süresinde almış olacağınız dersler sizlere sanatsallık , farklı bakış açıları , genel kültür , çok yönlülük , yenilikçilik , disiplin gibi özellikler katacak veya var olan bu gibi özellikleriniz ve daha fazlasını geliştirmenize yardımcı olacaktır. Aldığınız bu dersler sonrası yüzeysellik artık ortadan kalkacak ve tamamen detaylı bir biçimde incelemeler yapıp zamanla tasarım ruhunu yakalamış olacaksınız. Unutmayın ki iç mimarlıkta çalışmanın , öğrenmenin , yeniliğin , hayal gücünün sınırı yoktur öğrencilik döneminde de iş hayatında sürekli yeni bir şeyler öğrenerek kendinizi geliştireceksiniz.

4- İç mimarlıkta el çizim yeteneği / el becerisi önemli mi ?

Yetenek sınavı ile bölüme öğrenci kabul eden üniversitelerden birisinde yetenek sınavına girecekseniz evet el çizim yeteneğiniz önemli. Fakat lise sonrası girdiğiniz sınav sonuçları ile yerleştiğiniz üniversitelerde bu gibi en başta ciddi bir el yeteneği gerekmediğinden pek önemli değil çünkü var olan el becerinizi zaman içerisinde geliştirebileceksiniz. El çizimi ile yapılan teknik çizimler , sketchler , maketlere zamanla eliniz alışacaktır. ''Benim hiç ama hiç el çizim yeteneğim yok çöp adamı zor çiziyorum.'' diye düşünüyorsanız da endişelenmenize gerek yok çünkü ben de daha önceden hiç bir çizim tecrübem olmadan iç mimarlık bölümünü okumaya başladım ve zamanla üstüne giderek , çalışarak gereken çizim yeteneğini kazanıyorsunuz. Çizim yeteneğinizi geliştirmek için kurslara gidebilir veya kendinize sketch defteri alıp bardak , koltuk , sandalye gibi gördüğünüz objeleri basit bir şekilde çizmeye başlayarak kendinizi geliştirebilirsiniz. El çizimi tasarım sürecinin olmazsa olmaz yapı taşlarından birisidir ve farklı bakış açılarıyla hayal gücünüzü kullanmanızı sağlayarak sizi geliştirir.

5- İç mimarlık bölümünde hangi model bilgisayar kullanılıyor ?

Uygulamalı derslere geçildiğinde bir çok öğrenci bu sorunun cevabını bulmaya çalışıyor. Bu konunun net bir cevabı olmamakla birlikte olması gereken özellikleri vardır. Her dönem proje boyutlarınız büyüyecek ve bilgisayar konusunda asıl isteyeceğimiz projeler büyüdükçe kullanacağımız programlarda bizlere zorluk çıkarmayan bir bilgisayarımızın olmasıdır. Bu konu çok önemlidir çünkü zaman içerisinde bakacaksınız ki bilgisayar başından kalkamayıp günde en az 10 - 15 saat bilgisayar kullanırken kendinizi bulacaksınız ve bu tek bir gün veya sadece sınav dönemlerinde bu şekilde olmayacak , her hafta sürekli bu şekilde bir çalışma temponuz oluşacak ve bu tempo size iş hayatınızda da eşlik edecek. Bu yüzden ileriki süreçleri de en başından düşünerek daha ekonomik bir adım atmak istiyorsanız en başında bilgisayarınızı özellikleri oldukça güçlü aynı zamanda taşınması kolay bir bilgisayar seçebilirsiniz çünkü bilgisayarınızı bir çok yere taşımanız gerekecek.

6- İç mimarlıkta kendimizi nasıl geliştirebiliriz ?

Kendini geliştirmiş alanında uzman olan bir iç mimar olmaya karar verdiğiniz andan itibaren kendinizi geliştirmeye başlamanız gerekir çünkü bu sürecin asla sonu gelmeyecek ve siz bu meslek ile hayatınızı birleştirdiğinizde her alanda yeteneklerinizi kullanmanız gerekecek.

Kişisel özellikleriniz ve bilgilerinizi nasıl geliştirebilir , nasıl şekillendirebilirsiniz ? Hadi bakalım bu soruların cevaplarını en net ve açık haliyle sizlere sunayım.

İlk olarak öğrencilik hayatına yeni başlayanlar için el çizimlerinizi , bakış açınızı , bilgilerinizi , program becerileriniz gibi çok yönlü olarak kendinizi geliştirmeniz gerekmektedir. Bunlar için birden fazla konuda etkin ve disiplinli bir çalışma sürdürmeniz gerekiyor. Girişken olup , korkmadan size faydalı olacak her konu içerisinde yer almanız , kendinize bir çevre oluşturmanız gerekirken seçtiğiniz arkadaşlarınız dahil size nasıl bir çevre oluşturacağına ve katkı sağlayacağına dikkat etmelisiniz.

Kendinizi geliştirebilmeniz kaynak kitaplar , programlar , sergiler , mimarinin başlangıcından geleceğin mimarisine kadar olan mimari değerleri inceleyerek , öğrenerek , uygulayarak olabileceği gibi insanlarla da etkileşim kurdukça olacaktır ve sizler her türlü kendinize faydalı olabilecek konularda bir etkileşim içerisine girmeniz gerekir. Örneğin; programları öğrenmek istiyorsunuz ve ve programların size nasıl bir katkısı olacak konusuna bir değinelim. Asla okulda öğrendiğiniz programlar ile sınırlı kalmamalısınız kendiniz dışarıdan programların videolarını izleyip 2d,3d,sunum programlarına hakim olabilirsiniz. Dilerseniz bir kursa gidebilirsiniz , dilerseniz internette olan eğitim setlerini izleyerek ve uygulayarak öğrenebilirsiniz. Okulda hiçbir zaman hiçbir programı tam anlamıyla öğrenemeyeceksiniz çünkü aldığınız ders saati ve programların çokluğu, kapsamlılığı birbiri ile uyuşmayacağından dışarıdan üstüne düşmeniz gereken bir konudur ve iç mimarın işi detaylar olduğundan tasarımınızı dijital ortama aktarabileceğiniz bu araçları çok iyi öğrenip kullanabilmeniz gerekir. Fakat şöyle bir konu da var ki program öğrenmek , tüm programları biliyor olmak sizi gerçek bir iç mimar yapmaz. Herkes programları öğrenebilir , çok iyi kullanabilir ama tasarım oluşturabilmek, bir mekanın ruhuna dokunup onu kullanıcısıyla özdeşleştirebilmek iç mimarın farkıdır. Programlar sadece sizin tasarımınızı dijital ortama aktarıp , sunmanızı sağlayan araçlardır.

Belli bir seviyeye geldikten sonra kendi ilginizi daha çok çeken , daha yatkın olduğunuzu istediğiniz alana yönelmeye başlayıp çalışmalarınızı bu alanlarda yapmanız sizin için daha doğru bir adım olacaktır. Örneğin; akademisyen olmaya karar verdiniz , akademisyenlik için not ortalamanızın yüksek olması , sınavlar gibi önemli hususlar vardır bunlar için önceden kendinizi hazırlamaya başlayıp yönlendirmelisiniz. Bir başka örnekle ise diyelim ki kendi ofisinizi açmak , ilerde kendi işinizi yapmak istiyorsunuz . Bunun içinde mimari projelerin tasarım sürecinden , yapım aşamasına kadar olan süreçlerde kendinizi geliştirmeli gerekli yasal prosedürleri yerine getirmeniz gerekeceğinden bu aşamaların neler olduğu , ne tür donanımlara sahip olmanız gerektiğini önceden belirleyip o yönde hareket etmeye başlayıp çalışmalarınızı ve iş çevrenizi o yönde geliştirmeye başlamasınız.

Anlaşılacağı üzere ister öğrencilik hayatınız , ister iş hayatınızda yöneleceğiniz alan olsun fark etmeden sürekli yeniliklere açık olup yeniliklerle uyum sağlayıp kendinize her zaman bir şeyler katmanız gerekiyor ve bu şeylere birden fazla araç kullanarak ulaşabilirsiniz.

7- İç mimarlık mesleği pandemi sürecinde nasıl etkilendi ?

Tüm insanlığın etkilendiği pandemi döneminde hepimizin hayatında bir çok değişiklik ve yenilikler oldu. Alışılagelmişin dışında olan bu süreç içerisindeyken ve bu süreç bittikten sonra neler olacağı , neler yapılması gerektiği gibi bir çok sorunun cevabını herkes merak ediyor. Bu süreçte ortaya çıkan yeni ihtiyaçlar olup , önceden yapılması gerekip yapılmamış olan bir çok eksik fark edildi.

Öncelikle bu dönemi mesleki eğitim açısından ele alırsak iç mimarlık , mimarlık gibi bölümlerin öğrencileri oldukça olumsuz şekilde bu süreci geçiriyor. Örneğin; proje alanını görmeden bir çok öğrenci sadece proje yerlerinin fotoğrafları , videoları ile dijital ortamdan proje yerleri hakkında bilgi sahibi olmaya analiz yapmaya çalıştılar. Oysa olması gereken her öğrencinin proje yerine gidip mevcut yapının incelemesini oradayken yapmalıdır , fiziksel ve çevresel faktörler gibi etkenlerin yerli yerinde incelemesini yapıp , mevcut yapı ve çevresinin ruhunu benimseyip gerekli tasarım sürecine başlanmalıdır. Bir başka örnek ise proje derslerinin atölyeler de yüz yüze işlenemiyor oluşu bir çok bilginin sınırlı kalmasına sebep oldu. Herkesin teknolojik imkanı aynı olmadığı için erişilen bilgi sınırlandı. Bilgi aktarımı yeterli seviyede sağlanamadı. Normalde hocaların projelere verdiği kritikler ile asla sınırlı olmayan bu projeler maalesef ki çoğu zaman tek bir bakış açısı ile sınırlanıp , ilerletilmek durumunda kalındı. Bu ve bunun gibi maalesef bir çok olumsuz durum yaşandı. Bunların yanı sıra tasarımsal olarak bu dönemde iç mimarlara , mimarlara ihtiyaçlar arttı bunun en basit sebeplerinden birisi insanlar evlerinde olduğu süreçlerde aslında ne kadar çok evlerinde açık bir alanın olması gerektiğinin farkına vardılar. Kamusal , sosyal , bireysel gibi tüm alanların açık hava ve yeşil ile etkileşiminin ne kadar önemli ve gerekli olduğu fark edilip sosyal mesafe kuralları gibi aslında olması gereken kurallar doğrultusunda mevcut yapıların düzenlenmesi veya yeni yapılacak olan yapıların bu kurallar dahilinde gerekli açık alanların , yarı açık alanların , kat açıklıkları gibi çözümler getirilerek tasarlanmasına önem verildi. Bu süreçle birlikte hayatımıza giren bir diğer yenilik çoğu işyeri ev - ofis sistemine döndü. İç mimarlık mesleği hem ofis hem de şantiye ile bir arada yürütülen işlere sahiptir. Ofis , şirket çalışanları uzaktan çalışmaya başladı ve bir çok ofis kapandı bu durumdan etkilenen bir diğer taraf ise öğrenciler oldu çünkü bir çok öğrenci staj yeri bulmakta zorlandı , işyerleri stajyer alımlarını azalttı veya hiç almadılar. Online stajyer alımı yapan yerlerde de bazı okullar bu durumu kabul etmedi ve hem işverenler , hem çalışanlar hem de öğrenciler için çok karmaşık ve yorucu ortam oluştu. Pandemi sonrasında da bazı işyerleri online şekilde işlere devam etme kararındayken bazı işyerleri de bu süreci en kısa sürede atlatıp yeniden eski sisteme dönme taraftarı oldular.

Son olarak bu kadar zor bir dönem içerisindeyken her ne olursa olsun algılarımızı açmalı , kendimizi motive etmeli ve kendimizi geliştirmeye devam etmeliyiz. Bizler iç mimarlar olarak yapıya ve kullanıcı ihtiyaçlarına uygun , önceliği insanlara her anlamda hizmet eden , insanların duygusal ve işlevsel olarak mevcut mekanlarla bir bağ kurabilmeyi sağlayacakları özgün , estetik , çok yönlü tasarımlar yapmalıyız.

8- İç mimarlık ve mimarlık arasındaki farklar nelerdir ?

Mimarlık ve iç mimarlık benzer disiplinlerden gelseler de bilinenin aksine birbirlerinden oldukça farklı olup aynı zamanda da birbirlerinin tamamlayıcısıdırlar. Toplum da mimarlara yöneltilen herkesin bildiği bir soru vardır... '' İç mimar mısın yoksa dış mimar mı ? '' . Dış mimar diye bir şey yoktur sadece iç mimar ve mimar vardır ve yaptıkları işler birbirlerine benzediği kadar farklı olup gayet uğraştırıcı , detay ve yoğun bilgi , tecrübe isteyen işlerdir.

Bu meslek gruplarının birbirinden farkları;

- Mesleki eğitim döneminde alınan bazı dersler farklıdır. Mimarların dersleri daha sayısal iken iç mimarlıkta sayısal derslere pek yer verilmez daha çok tasarım , malzeme , sanat ağırlıklı derslerdir.

- Mimarlar bir yapıyla ilgili daha geniş çaplı ölçekte incelemeler yaparken iç mimarlar daha küçük ölçekte en ince detaylarla ilgilenirler.

-Mimarlar bir projeyi en baştan inşaat mühendisleri ile birlikte ele alarak gerekli hesaplamaları yaparlar , uyulması gereken yasal prosedürlerle ilgilenirler , proje için deprem , sel , toprak kayması vs her türlü faktörü ele alarak projenin temeline zemin oluştururlar yapının taşıyıcı sistemi , statik hesaplamaları yaparlar. İç mimarlar projeye bu aşamalardan sonra mevcut yapının içinin tasarımını en ince ayrıntısına kadar tasarlarlar. Bu tasarımlar estetik , işlevsel , ergonomik vs. olup kullanıcı ihtiyaçlarını karşılaması gerekir ve bu aşamalarda mevcut yapının perdesinin malzemesinden prizlerin konumuna kadar renkler , malzemeler , ışıklar ile en ince detaylarla uğraşılır.

9- İç mimarlık için en iyi eğitim veren üniversiteler hangileridir ?

Günümüzde Türkiye' de toplamda 209 üniversite vardır ve her sene yüzlerce öğrenci iç mimarlık bölümünden mezun olduğundan piyasada rekabet seviyesi yükselmiştir. Rakipleriniz karşısında sizleri öne çıkaran özellikleriniz olmalıdır ve bunun için ülkemizde bulunan çok iyi üniversiteler vardır. Bu üniversiteleri devlet ve vakıf üniversiteleri olarak ayırıp listelersek;

-Devlet Üniversiteleri

1.İstanbul Teknik Üniversitesi

2.Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

3.Marmara Üniversitesi

4. İstanbul Üniversitesi

5.Eskişehir Teknik Üniversitesi

-Vakıf Üniversiteleri

1.İstanbul Bilgi Üniversitesi

2.Mef Üniversitesi

3.Yeditepe Üniversitesi

4.Beykent Üniversitesi

5.Maltepe Üniversitesi

Üniversitenizi seçerken dikkat etmeniz gereken bazı hususlar vardır bunlardan en önemlisi gideceğiniz üniversitedeki akademik kadrodur. Akademik kadroyu iyice araştırmalı ve ona göre kendinizi yönlendirmelisiniz çünkü direkt olarak eğitim alacağınız hocalar onlardır ve bu sizi eğitim hayatınız boyunca etkileyecek ve gelişiminize katkı sağlayacaktır.

10- İç mimarlık maaşları ne kadar ?

İç mimar maaşları arasında nerde çalıştığınıza , bilgi ve tecrübelerinize göre oldukça farklılık gösterir. Kamu kurumlarında çalışan iç mimarların maaşları asgari veya asgari üzerinde her yıl belirli miktarda artar. Özel sektörde çalışan bir iç mimarın maaşı ise çalıştığı firmaya , bulunduğu projelere , mesleki yeteneklerine bağlıdır , bu verilerin doğrultusunda özel sektörde asgari ücrette alabilir çok yüksek gelirler de elde edebilirsiniz.

Kariyer.net verilerine göre maaşlar ;

Kıdemli İç Mimar

En düşük maaş : 2.970 ₺

Ortalama maaş : 6.440 ₺

En yüksek maaş : 12.000 ₺

İç Mimar

En düşük maaş : 2.820 ₺

Ortalama maaş : 4.520 ₺

En yüksek maaş : 9.000 ₺